طلا یکی از پرطرفدار ترین و پرکاربرد ترین کالا ها در کره زمین است. فقط کمیابی طلا نیست که آن را جذاب می کند، بلکه خواص منحصر به فرد طلا نیز آن را برای تعدادی از کاربرد های خاص ایده‌آل می سازد. این واقعیت که رنگ طلا ثابت است و به هیچ وجه کدر نمی شود و به راحتی شکل می گیرد، آن را برای استفاده در انواع کاربرد ها ایده‌آل می کند. همچنین دارای خواص مفید دیگری مانند درخشش طبیعی جذاب و این واقعیت است که یک رسانای طبیعی عالی برای برق است و همین عامل اهمیت طلا را در طیف وسیعی از جنبه ها برجسته تر می کند. در این مقاله سعی داریم کاربرد های مهم طلا در زندگی روزمره را عنوان کنیم و به نقش طلا در زندگی روزمره و کاربرد های مختلف و متنوع آن بپردازیم؛ پس در ادامه با ما همراه باشید.
نقش طلا در زندگی روزمره انسان ها
در ابتدا به طرح و پاسخ به این سوال بپردازیم که اصلا طلا برای چه مواردی استفاده می شود؟ در اینجا ۱۵ کاربرد مختلف طلا در زندگی روزمره و دنیای مدرن آورده شده است.
۱- جواهرات
وقتی بیشتر مردم به طلا فکر می کنند، یک گردنبند درخشان یا حلقه نامزدی الماس نشان را تصور می کنند. اما این همه واقعیت نیست، گاهی اوقات تولید جواهرات و طلا های زینتی به صورت طلای کم اجرت و سایز های کوچک و وزن های بسیار پایین صورت می گیرد و آن را برای تهیه هدیه ای هرچند کوچک برای یک دوست و یا هدیه ای زیبا برای روز مادر مناسب می کند. در واقع، بیشتر مصرف طلای جهان در تولید جواهرات و مخصوصا طراحی طلای زنانه استفاده می شود. آمارها تخمین می زنند که حدود ۵۲ درصد از کل تولید طلای جهان منحصراً توسط صنعت جواهرات استفاده می شود و کشور هایی مانند هند و چین همچنان به این تقاضای عظیم دامن می زنند.
چرا از طلا برای جواهرات استفاده می کنیم؟
طلا در زندگی روزمره انسان ها، هزاران سال است که برای ساخت جواهرات استفاده می شود. می توان استدلال کرد که طلا به دلایل مختلف، فلز ایده آلی برای تولید جواهرات به شمار می رود. یکی از دلایل اصلی محبوبیت همیشگی آن، این واقعیت است که طلا با رطوبت واکنش نمی دهد و بنابراین رنگ طلا ثابت است و زنگ نمی زند و در برابر کدر شدن مقاوم است. از نظر بصری، درخشش فوق العاده ای دارد و رنگ زرد آن برای جواهرات زینتی جذاب است. توانایی بالای آن در آلیاژ شدن با سایر فلزات، فرصت بزرگی را برای ایجاد طیف وسیعی از رنگ های جایگزین برای جواهرات ایجاد می کند. رنگ طلا بسته به اینکه طلا با چه فلزی ترکیب شود، متفاوت خواهد بود. نقره، طلای سفید تولید می کند، در حالی که مس، ته رنگ مایل به قرمز ایجاد می کند.
تطبیق پذیری طلا و امکان ایجاد طرح های پیچیده
خاصیت چکش خواری طلا، امکان چکش کاری آن را به صورت ورق های بسیار نازک، مفتول مانند کردن آن و ذوب و ریخته گری به شکل های تزئینی فراهم می کند که همه این ها به ایجاد خلاقیت در طرح جواهرات کمک می کند. از آنجایی که طلا به خوبی با سایر فلزات مخلوط می شود، عیار (یا خلوص) آن اغلب رقیق می شود تا این چکش خواری و نرمی کاهش یابد. این امر برای تولید جواهرات تخصصی که باید به اندازه کافی قوی باشند تا سنگ ها را نگه دارند، مناسب است. تقاضا برای جواهرات سفارشی در سال های اخیر به طور قابل توجهی افزایش یافته است، زیرا مصرف کنندگان بیشتری مایل به داشتن جواهرات منحصر به فردی هستند که هیچ کس دیگری نمونه آن را ندارد. ترکیبات مختلف عیار طلا، آن را به متنوع ترین فلز برای دستیابی به این منحصر به فرد بودن تبدیل می کند.
تأثیر سنت بر نقش طلا در جواهرات
بدون شک، تاریخچه طلا به عنوان یک فلز بسیار ارزشمند و همچنین نشان دهنده و نماد موفقیت و قدرت، در تبدیل شدن آن به گزینه ای ترجیحی برای جواهرات نقش داشته است. در کنار سنت، حضور گسترده طلا در ادیان مختلف باعث شده است که جمعیت های زیادی انتظار داشته باشند که اشیاء و جواهرات مهم از طلا ساخته شوند.
۲-پول و امور مالی
پس از جواهرات، رایج ترین کاربرد طلا در زندگی روزمره ضرب سکه است. به دلیل کمیابی آن، از دیرباز طلا برای سرمایه گذاری و همچنین به عنوان نوعی پول رایج مورد استفاده قرار می گرفته و مردم از ۶۰۰۰ سال پیش از سکه های طلا استفاده می کردند. در یک مقطع، بسیاری از ارز های جهان بر اساس استاندارد طلا که آن هم بر اساس قیمت هر اونس مشخص می شد، تعیین می شدند. اکنون نیز در حالی که ما دیگر از طلا برای کسب درآمد استفاده نمی کنیم، هنوز هم از آن برای ساخت سکه های شمش (مانند سکه های طلای سلطنتی و سکه های طلای بریتانیا) استفاده می شود و تخمین زده می شود که حدود ۱۰٪ از طلای جهان در ضرب سکه یا در ذخایر مالی دولت آن ها استفاده می شود.
چرا از طلا به عنوان پول رایج استفاده شد؟
کمبود نسبی طلا با مفهوم ارز به طور ایده‌آل سازگار بود، زیرا نادر بودن و مطلوبیت آن مبنای مناسبی برای ارزش و مبادله بلند مدت فراهم می کرد. در ابتدا، قطعات طلا به عنوان شکلی از مبادله برای کالا ها استفاده می شدند، اما با گذشت زمان، اندازه این قطعات به سکه های استاندارد تبدیل شد تا معاملات روان تر شود. حتی زمانی که اولین پول کاغذی معرفی شد، طلا به عنوان وثیقه برای تضمین ارزش آن نگهداری می شد.
۳-طلا برای سرمایه‌گذاری
طلا قرن هاست که کالایی محبوب بوده و سرمایه گذاران آن را به عنوان یک پناهگاه امن و ذخیره عالی ثروت می بینند. با توجه به اینکه طلا یک کالای ملموس با سابقه طولانی در عملکرد بازار است، اغلب توسط سرمایه‌گذارانی که به دنبال محافظت از خود در برابر خطرات تورم و رکود اقتصادی هستند، خریداری می‌شود. رایج‌ترین شکل سرمایه‌گذاری طلا معمولاً شمش یا سکه طلا می باشد. همچنین می توان صندوق های سرمایه‌گذاری طلا را در بورس اوراق بهادار خریداری کرد. به حالت کلی سرمایه گذاری در طلا به خصوص در زمینه طلای کم اجرت یکی از بهترین گزینه ها برای حفظ سرمایه می باشد.
طلا در مسیر دیجیتالی شدن
طلا در زندگی روزمره انسان ها به اشکال مختلف دیجیتالی شده است تا سرمایه‌گذاری در طلا را برای کسانی که مایل به تجارت فعال هستند، فراهم کند. چه به شکل صندوق های قابل معامله در بورس (ETF) و چه به شکل صندوق های سهام طلا، این فلز گرانبها نقش فزاینده‌ای در پرتفوی سرمایه‌گذاران ایفا می کند.
وثیقه برای وام
در برخی کشورها، مانند هند، طلا بسیار گرانبهاتر تلقی می شود و می تواند به عنوان وثیقه برای وام ها استفاده شود. با حرکت به سمت یک سیستم مالی دیجیتالی تر، دارایی های ملموس مانند طلا یا نقره احتمالاً اهمیت بیشتری پیدا می کنند و استفاده از طلا به عنوان وثیقه می تواند رایج تر شود.
۴- دندانپزشکی
از دیگر کاربرد های طلا در زندگی روزمره، می توان گفت طلا نزدیک به ۳۰۰۰ سال است که نقش مهمی در صنعت دندانپزشکی ایفا می کند و اغلب در روکش ها، پر کردن ها و بریج ها استفاده می شود. طلا غیرسمی است و می تواند بدون ایجاد آسیب، در تماس با بدن قرار گیرد. این واقعیت که این فلز بسیار بادوام است و در دهان دچار خوردگی نمی شود، آن را برای استفاده در درمان های دندانپزشکی ایده‌آل می کند.
استفاده از طلا در دندانپزشکی در اواخر دهه ۱۹۷۰ به دلیل افزایش قیمت طلا شروع به کاهش کرد. جایگزین هایی برای آن توسعه یافت، اما اخیراً به دلیل نگرانی ها مبنی بر اینکه این مواد بی اثر ممکن است بر سلامت در درازمدت تأثیر بگذارند، شاهد رنسانسی در استفاده از طلا بوده‌ایم.
5- پزشکی
خواص و کاربرد های منحصر به فرد طلا باعث شده است که از حدود ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، برای درمان انواع بیماری ها مورد استفاده قرار گیرد. پزشکان چینی در ابتدا از طلای خالص برای درمان بیماری هایی مانند آبله و زخم های پوستی استفاده می کردند. رومیان باستان نیز از مرهم های طلا برای درمان انواع مشکلات پوستی استفاده می کردند. امروزه از کاربرد طلا در زندگی روزمره به استفاده از آن در درمان های دارویی، به ویژه درمان بیماری های التهابی مانند آرتروز، می توان اشاره کرد، که در موارد بسیار شدید، گاهی اوقات تزریق محلول طلا نیز انجام می شود. از آنجایی که طلا در برابر باکتری ها بسیار مقاوم و غیرسمی است، اغلب در ایمپلنت های بدن که ممکن است خطر عفونت وجود داشته باشد، مانند ایمپلنت های گوش داخلی، نیز استفاده می شود.
استفاده از نانوذرات طلا برای درمان سرطان
نانوذرات کلوئیدی طلا به طور فزاینده ای برای کمک به انتقال دارو های شیمی‌درمانی مورد استفاده قرار می گیرند. اندازه بسیار کوچک و غیرایمنی‌زایی طلا، مولکول های آنها را برای سیستم های دارورسانی هدفمند ایده‌آل می کند. مولکول های دارو و لیگاندهای اختصاصی تومور می توانند به نانوذرات طلا متصل شوند تا تومور را بدون جابجایی مجدد در بدن دنبال کنند.
6- تلفن های همراه
از دیگر کاربرد های طلا در زندگی روزمره باید گفت، طلا را می توان در قطعات الکترونیکی هر دستگاه تلفن همراه در جهان یافت. تحقیقات انجام شده توسط شورای جهانی طلا نشان داده است که یک تلفن همراه می تواند تا ۵۰ میلی گرم طلا داشته باشد. شاید این مقدار زیاد به نظر نرسد، اما وقتی تعداد تلفن های همراه موجود در جهان را در نظر بگیرید، همه اینها به مقدار قابل توجهی طلا تبدیل می شود.
چرا از طلا استفاده می شود در حالی که نقره ارزان تر و رسانا تر است؟
همه اینها به انواع دستگاه های الکترونیکی و مقاومت بالای طلا در برابر زنگ زدگی و خوردگی مربوط می شود. این امر به ویژه در مورد الکترونیک حالت جامد که از جریان و ولتاژ بسیار پایینی استفاده می کنند، اهمیت دارد.
نمونه هایی از این موارد عبارتند از دیود های ساطع کننده نور (LED) و نمایشگر های کریستال مایع (LCD) که صرفاً بر پایه نیمه هادی ها ساخته شده اند. بدیهی است که این فناوری در صفحه نمایش گوشی های هوشمند امروزی غالب است. با چنین ولتاژ های پایینی، کوچکترین خوردگی در نقاط تماس، جریان را مختل می کند، بنابراین از طلا به دلیل قابلیت اطمینان آن استفاده می شود.
با استفاده از طلا در هر دستگاه تلفن همراه، مقدار طلای موجود در جهان هر روز در حال کاهش است! هر کدام از این دستگاه ها حدود ۳۰ پنس طلا دارند. با این حال، با وجود حدود یک میلیارد تلفن همراه در گردش جهانی و هر کدام با میانگین طول عمر ۲ سال، این مقدار به زودی افزایش می یابد. با توجه به اینکه تعداد بسیار کمی از تلفن ها بازیافت می شوند، این طلا برای همیشه از بین می رود.
۷- کامپیوتر و لپ‌تاپ
طلا همچنین اغلب در سایر دستگاه های الکترونیکی مانند لپ‌تاپ و کامپیوتر استفاده می شود. این فلز یکی از بهترین رسانا های طبیعی برق است، به همین دلیل است که اغلب در تراشه های کامپیوتر یافت می شود و به کامپیوتر شما اجازه می دهد اطلاعات را راحت تر منتقل و دریافت کند.
چرا از طلا در الکترونیک استفاده می کنیم؟
اگرچه طلا به اندازه نقره رسانا نیست، اما به دلیل اینکه رنگ طلا هرگز کدر نمی شود یا زنگ نمی زند، بیشتر در الکترونیک مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به نیاز به انتقال داده های بسیار زیاد، تقاضا برای قابلیت اطمینان از هزینه بالای استفاده از طلا بیشتر است. به طور کلی، از طلا برای نصب تراشه های پردازشی روی مادربرد ها استفاده می شود.
۸- در فضا
طلا نقش کلیدی در محافظت از فضانوردان در برابر اشعه های مضر مادون قرمز خورشید دارد. کلاه کاسکت آنها با یک لایه نازک طلا پوشانده شده است که به عنوان فیلتر عمل می کند. طلا همچنین در وسایل نقلیه فضایی برای کمک به بازتاب اشعه مادون قرمز و تثبیت دمای هسته استفاده می شود. با توجه به سرمایه‌گذاری های هنگفت در تحقیقات فضایی، قابلیت اطمینان کلید اصلی است، بنابراین هزینه بالای طلا مانعی برای استفاده از آن نیست.
8- غذا و نوشیدنی
از استفاده های طلا در زندگی روزمره می توان به این مورد اشاره کرد که برخی از رستوران های لوکس از براده های طلا یا ورقه های طلا برای تزئین غذا های مجلل خود استفاده می کنند. طلا سمی نیست و می توان آن را بدون هیچ مشکلی خورد، با این حال، قابل هضم نیست و مستقیماً از بدن دفع می شود. طلا همچنین هیچ طعمی ندارد، بنابراین استفاده از طلا در غذا صرفاً برای اهداف تزئینی می باشد. تولیدکنندگان ژاپنی ورق طلا، هاکو ایچی، بستنی هایی با روکش طلا نیز سرو می کنند.
9- تولید
طلا به دلیل تطبیق پذیری ویژگی هایش که برای حل طیف وسیعی از چالش های تولید ایده‌آل است، اغلب مورد استفاده روزمره تولید قرار می گیرد. طلا که به دلیل رسانایی اش ارزشمند است، نقش مهمی در مدیریت گرما در تولید ایفا می کند. چه در قطعات الکترونیکی و چه در هیت سینک ها، توانایی آن در دفع موثر گرما، عملکرد بهینه آن را تضمین می کند و از گرمای بیش از حد جلوگیری می کند و آن را به یک جزء ضروری در تجهیزات تولیدی متنوع تبدیل می کند.
فراتر از جذابیت زیبایی شناختی، بازتاب پذیری بالای طلا، کاربرد های عملی متنوعی در تولید اپتیک و پوشش ها پیدا می کند. ابزار های دقیق، آینه ها و تلسکوپ ها از خواص بازتابندگی طلا بهره مند می شوند و وضوح و دقت را در فرآیند های پیچیده تولید تضمین می کنند.
خواص خود روانکاری طلا در ماشین آلات تولیدی می‌درخشد. طلا به عنوان یک پوشش نازک روی قطعات میکروالکترونیک و قطعات دقیق، اصطکاک را کاهش می دهد، راندمان را افزایش می دهد و طول عمر قطعات حیاتی ماشین آلات را زیاد می کند و به عملکرد یکپارچه فرآیند های تولید کمک می کند.
۱۰- ساختمان ها
برخی از ساختمان های بسیار باشکوه اغلب نوعی تزئینات طلا دارند. به طور خاص، از برگ طلا اغلب برای تزئین ویژگی های مهم ساختمان ها در سراسر جهان استفاده می شود. برخی از مشهور ترین نمونه ها عبارتند از یک کلیسای جامع اهل سنت، که گنبد های طلایی آن از کیلومتر ها دورتر دیده می شود، و رستوران کرایتریون در لندن با سقف طلایی مجللش.
جدا از نماد آشکار جایگاه و زیبایی شناسی باورنکردنی طلا، انعطاف پذیری آن کلید زینت بخشی بسیاری از ساختمان های معتبر است. ورق طلا زمانی ایجاد می شود که طلا تا ضخامت فوق العاده نازک ۳ میلیونیم اینچ کوبیده شود. این شاهکار شگفت انگیز به این معنی است که ورق طلا برای طلا کاری و برجسته کاری سطوح غیریکنواخت بسیار متنوع است. همچنین هزینه مواد را به طرز چشمگیری کاهش می دهد و امکان طلاکاری سطوح بزرگتر را فراهم می کند. در واقع، بیشترین هزینه، نیروی کار ماهر مورد نیاز برای اعمال ورق طلا است.
ویژگی های ضد خوردگی و ضد باکتریایی طلا، آن را به انتخابی محبوب برای استفاده در سطوح داخلی و خارجی ساختمان که نیاز به محافظت دارند، تبدیل کرده است. ترکیب آسان طلا با سایر فلزات، فرصتی را برای طلاکاری ساختمان ها با طیف گسترده ای از رنگ ها و سایه های ورق طلا ایجاد می کند. با وجود این تطبیق پذیری، رنگ زرد قابل تشخیص طلای عیار بالا معمولاً به دلیل ماهیت چشمگیر آن انتخاب می شود.
استفاده از طلا در تولید شیشه کمتر مشهود است. از طلا برای ایجاد رنگ قرمز در شیشه استفاده می شود و در شیشه های مخصوص، نقشی اساسی در کنترل آب و هوا دارد. چه به ترکیب شیشه اضافه شود و چه روی سطح آن روکش شود، افزودن طلا به بازتاب تابش و گرمای خورشید کمک می کند و در عین حال در زمستان به عنوان عایق نیز عمل می کند.
11- لوازم آرایشی و زیبایی
یکی دیگر از استفاده های روزمره طلا این است که اغلب در صنعت لوازم آرایشی مورد استفاده قرار می گیرد و به عنوان یک ماده انقلابی در همه چیز، از کرم های موضعی مراقبت از پوست گرفته تا بالم لب و مرطوب کننده ها، مورد ستایش قرار گرفته است. گفته می شود خواص فراوان آن به بهبود رنگ و خاصیت ارتجاعی پوست کمک می کند و همچنین مزایای ضد پیری قابل توجهی دارد و گردش خون را بهبود می بخشد. نانو ذرات طلا در محصولات برخی از برند های بسیار تأثیرگذار در صنعت زیبایی از جمله L’Oréal و Dior استفاده شده اند.
12- چاپ
جوهر طلایی به طور فزاینده ای در بین شرکت های چاپ محبوب می شود، زیرا عکس های چاپ شده با طلا می توانند تصاویر با کیفیت بالا و ماندگاری طولانی تولید کنند. سی‌دی ها و دی‌وی‌دی هایی که با روکش طلایی چاپ شده اند نیز می توانند در برابر خراش مقاوم باشند و دوام بیشتری داشته باشند.
اخیراً، روند رو به رشدی برای استفاده از طلا در چاپ سه بعدی وجود دارد. کاهش هزینه چاپگر های سه بعدی و گسترش روزافزون آن، منجر به آزمایش تعدادی از مواد شده است. اساساً با استفاده از سیستم ریخته گری، طلا به طور فزاینده ای به دلیل تولید اشیاء منحصر به فرد و مطلوب انتخاب می شود.
13- نمایش ثروت و جایگاه اجتماعی
برای برخی افراد، طلا نشانه قدرت و جایگاه اجتماعی است. افراد ثروتمند همیشه مشتاق بوده اند که ثروت خود را به شکل طلا به نمایش بگذارند، چه با پوشیدن یک ساعت مچی لوکس یا یک قطعه جواهر فانتزی. امروزه از طلا برای تزئین آیفون ها و ماشین ها استفاده می شود و حتی برای ایجاد یک کارت اعتباری اختصاصی که توسط یک بانک در قزاقستان ایجاد شده است، از آن استفاده شده است. این کارت با استفاده از طلا، الماس و صدف مروارید ساخته شده است.
ارزش والای طلا در ورزش نیز منعکس می شود. مدال ها و جام های طلا مترادف با برندگان هستند. پادشاهان و ملکه ها هنوز هم به دلیل جایگاه جهانی خود، تاج های ساخته شده از طلا را به جای فلزات قوی‌تر، زینت می دهند.
جمع بندی
کاربرد های بیشتر و بیشتری برای طلا دائماً کشف می شود. وابستگی روزافزون ما به الکترونیک و رایانه همچنین به این معنی است که استفاده از طلا احتمالاً زودتر از موعد افزایش خواهد یافت. مهار قدرت نانوذرات طلا همچنین فهرست رو به رشدی از کاربرد های طلا در زندگی روزمره را ایجاد می کند. نانوذرات در حال حاضر در تحقیقات گیاه شناسی، سرطان، تشخیص سموم و پاتوژن ها و الکترونیک نوری برای کاوشگر های اکتشافی حسی مورد استفاده قرار می گیرند.
