علت تغییر رنگ طلا چیست؟ آیا رنگ طلا تغییر می کند؟

یکی از چالش ها و مشکلات بسیار رایج در انواع اکسسوری ها از جمله طلا، تغییر رنگ آن ها می باشد. از آن جایی که طلا، فلزی با ارزش و گران قیمت است، با هر گونه تغییرات رنگ، دیگر درخشندگی و جلای قبل را نداشته و ظاهر زیبای خود را از دست خواهد داد. از این رو، آشنایی با دلایل تغییر رنگ طلا و راهکار های جلوگیری از بروز این مشکل، بسیار مهم و ضروری بوده و به افراد در رفع این چالش، کمک فراوانی خواهد کرد. با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.

انواع رنگ طلا

امروزه با افزودن سایر فلزات به طلا، انواع زیور آلات در رنگ های مختلف طراحی و تولید شده که در هر زمان، با آب کردن آلیاژ مورد نظر، می توان طلای خالص را از آن خارج کرد. از این رو می توان گفت، انواع رنگ های طلا، شامل موارد زیر می باشند:

• طلای زرد که در نتیجه ترکیب طلا با مس و نقره تولید شده و هر چه میزان فلزات دیگر بیشتر باشد، رنگ زرد طلا کمتر خواهد بود.
• طلای سفید که در نتیجه ترکیب طلای خالص با فلزات دیگر مانند نیکل، پالدیوم، نقره و روی تولید شده که بر روی تمامی آن ها، روکشی سفید از جنس رودیوم قرار گرفته که به آن درخشندگی می دهد.
• طلای رزگلد یا طلای روسی که در نتیجه ترکیب طلا با مس تشکیل شده و موجب ایجاد یک زمینه قرمز رنگ و استحکام آلیاژ خواهد شد. در برخی موارد، مقداری نقره نیز به این ترکیب اضافه خواهد شد.
• طلای سیاه که در نتیجه ترکیب طلای خالص با کبالت تشکیل شده و اغلب، با یک روکش از رودیوم و روتنیوم پوشیده می شود. امروزه، تولید این نوع طلا بسیار مشکل بوده و نسبت به سایر رنگ های طلا، قیمت بالاتری دارد.
• طلای سبز که در نتیجه ترکیب فلزاتی مانند نقره، مس و روی با طلا تولید شده و امروزه استفاده از آن در میان افراد، رواج چندانی ندارد.

نحوه تغییر رنگ در طلای سفید

لازم است بدانید، یکی از موارد بسیار مهم در زمینه تغییر رنگ طلا، نوع رنگ طلای مورد استفاده است. به طور کلی، طلای سفید بسیار سریع تر از طلای زرد مات و کدر شده و زیبایی اولیه خود را از دست خواهد داد. یکی دیگر از موارد نیز، میزان حساسیت طلای سفید نسبت به طلای زرد است که موجب می شود در معرض آسیب ها و تغییرات مختلف مانند تغییر رنگ قرار گیرد. زیرا طلای خالص، زرد رنگ بوده و تنها برای تغییر رنگ آن، از فلزات دیگری مانند نقره، نیکل و رودیوم استفاده می شود. به عبارت دیگر، طلای زرد با استفاده از رودیوم روکش شده و پس از مدتی این روکش از بین خواهد رفت. این امر، اولین دلیل تغییر رنگ طلای سفید بوده و موجب از بین رفتن زیبایی و درخشندگی اولیه آن خواهد شد.

نحوه تغییر رنگ در طلای زرد

طلای زرد، فلزی بسیار با ارزش و مهم در طبیعت است که به صورت کاملا خالص و طبیعی وجود داشته و در زمان ساخت زیور آلات، با درجه خلوص کمتری از آن استفاده خواهد شد. به عبارت دیگر می توان گفت، طلای موجود در دل طبیعت طلای ۲۴ عیار بوده که تنها تفاوت آن با سایر فلزات و مصنوعات طلایی، در نرمی قابل توجه آن می باشد. برای استفاده از طلا در ساخت بسیاری از زیورآلات، لازم است آن را با فلزات دیگری ترکیب کرد تا در نهایت، با کاهش چگالی طلا در آلیاژ نهایی، استحکام و کیفیت آلیاژ حاصل شده افزایش یابد. هر چند، فلز حاصل نرم نبوده و برای تولید زیورآلات مناسب می باشد، با این حال از میزان خلوص و عیار آن کم شده و ترکیبات دیگر در کنار طلا، آن را در بر می گیرد. سپس برای بهبود قطعات مورد نظر، عملیات آبکاری انجام شده تا طلای حاصل، درخشش و ظاهر بهتری داشته باشد. هر چند، طلای زرد نیز مانند طلای سفید دچار تغییر رنگ می شود با این حال، این تغییر رنگ طلا به معنی نمایان شدن لایه زیرین نبوده، زیرا تفاوت رنگ لایه زیرین با لایه رویی تنها در میزان درخشندگی می باشد و تفاوت زیادی ندارند.

آیا طلای خالص دچار تغییر رنگ خواهد شد؟

خیر، زیرا طلای خالص با داشتن عیار ۲۴ بسیار نرم و منعطف بوده و نمی توان با استفاده از آن، زیورآلات و اکسسوری های مختلفی طراحی و تولید کرد. به همین دلیل تولید کنندگان این محصولات، فلزات دیگری مانند مس، نقره، نیکل و غیره به طلا اضافه کرده تا بافت نرم آن دچار سختی شود. از این رو این فلزات، پس از مدتی دچار تغییر رنگ شده و یا سیاه می شوند. به عبارت دیگر، طلای ۲۴ عیار دچار تغییر رنگ نشده و تنها فلزات به کار رفته در آن تغییر رنگ داده و کدر خواهند شد.

دلایل تغییر رنگ طلا

همان طور که گفته شد، تغییر رنگ طلا اتفاقی کاملا طبیعی و بدیهی بوده و طلا به صورت کاملا عادی، دچار تغییر رنگ خواهد شد. با این حال در کنار سیر طبیعی این روند، برخی دلایل و عوامل بر روی مات شدن و تغییر رنگ طلا موثر بوده و موجب تسریع این روند خواهند شد. از این رو لازم است با آشنایی با این عوامل، راهکار های درست مقابله با آن ها را نیز شناسایی کرد تا بتوان آن ها را کنترل نمود. در ادامه، به بررسی برخی از رایج ترین و مهم ترین دلایل تغییر رنگ طلا می پردازیم:

استفاده از مواد شوینده

یکی از عوامل بسیار مهم در زمینه تغییر رنگ طلا، استفاده از مواد شوینده است. مواد شوینده به دلیل ترکیبات شیمیایی، به راحتی درخشندگی طلا را تحت تاثیر قرار داده و موجب کاهش میزان شفافیت و براق بودن آن خواهند شد. به طور مثال، زمانی که انگشتر طلا در دست داشته و قصد استفاده از مواد شوینده را دارید، لازم است ابتدا انگشتر را از دست خود بیرون کرده و یا با استفاده از دستکش، فعالیت خود را انجام دهید. استفاده از طلا در زمان کار با مواد شوینده، موجب تغییر رنگ و سیاه شدن طلا زودتر از موعد مقرر و پیش بینی شده خواهد شد.

تماس با آب

از دیگر عوامل ایجاد تغییر رنگ طلا، استفاده از آب است که به دلیل داشتن ماده ای به نام کلر، بر روی ساختار طلا تاثیر گذاشته و موجب تغییر رنگ آن خواهد شد. کلر موجود در آب استخر ها و یا نمک در آب دریا نیز از جمله موارد موثر در تغییر رنگ طلا و مات و کدر شدن آن می باشد. این رو، لازم است قبل از استحمام و یا رفتن به استخر و دریا، زیورآلات را کنار گذاشته و بدون وجود آن ها، فعالیت های خود را انجام دهید.

تعریق بدن

یکی از عوامل بسیار مهم دیگر در زمینه تغییر رنگ طلا، تعریق بدن فرد است. از آن جایی که عرق بدن فرد با مواد زائد نیز همراه می باشد، بر میزان شفافیت و زیبایی ظاهری طلا موثر بوده و در مواردی که میزان تعریق فرد زیاد باشد، بر روی درخشندگی و شفافیت طلا تاثیر منفی خواهد گذاشت. هر چند فلز طلا، به تنهایی دچار تغییر رنگ با تعریق بدن نشده و تنها آلیاژ های ترکیبی آن مانند نقره، مس و غیره، دچار واکنش خواهند شد.

استفاده مداوم از طلا

از دیگر موارد موثر در تغییر رنگ طلا، استفاده مداوم و همیشگی از طلا و زیورآلات است که انجام این کار، موجب افزایش احتمال آسیب دیدگی و تغییر رنگ طلا خواهد شد. از این رو لازم است برای داشتن طلای درخشان و شفاف، استفاده از آن را به جز در موارد ضروری، محدود کنید.

عیار طلا

از دیگر عوامل موثر در تغییر رنگ طلا، میزان عیار طلای مورد نظر است. به عبارت دیگر، هر چه قدر میزان عیار طلا بیشتر باشد، احتمال تغییر رنگ نیز در آن کمتر می باشد. زیرا با افزایش میزان عیار طلا، درجه خلوص آن نیز افزایش یافته و طلای مورد نظر، کیفیت بالاتری خواهد داشت. در نتیجه، دوام و مقاومت بالاتری در مقابل آسیب ها و عوامل ایجاد تغییر رنگ طلا خواهد داشت.

نحوه آبکاری طلا

از دیگر موارد و عوامل موثر در تغییر رنگ طلا، نحوه آبکاری و مواد مورد استفاده در این فرآیند است. از این رو انتخاب و خرید طلا از فروشگاه های معتبر، در این شرایط بسیار مهم و موثر بوده و در آینده نیز بر روی کیفیت و رنگ طلای خریداری شده، تاثیر فراوانی خواهد گذاشت.

راهکار های رفع تغییر رنگ طلا

پس از آشنایی با عوامل تغییر رنگ طلا و دقت در آن ها، لازم است با برخی از راهکار های رایج و موثر در رفع و برطرف کردن تغییرات ایجاد شده در رنگ طلا نیز آشنا شوید، تا در مواقع لازم آن ها را به کار ببرید. برخی از رایج ترین این روش ها، شامل موارد زیر می باشند:

آبکاری طلا

یکی از روش های موثر برای برطرف کردن تغییرات ایجاد شده در رنگ طلا، انجام عملیات آبکاری طلای کدر شده است. از آن جایی که یکی از دلایل ایجاد تغییر رنگ طلا آبکاری بی کیفیت آن می باشد، لازم است با انجام مجدد آن، درخشندگی طلا را برگرداند. فرآیند آبکاری طلا به این صورت است که، یک لایه نازک طلا با استفاده از الکتریسیته به یک فلز پایه پیوند شیمیایی داده شده و با تکرار این روند، چندین لایه طلا ساخته می شود. در آبکاری درست و اصولی، از طلای خالص استفاده شده زیرا فلز پایه، با واکنش پذیری بالاتر در معرض عناصر قرار نمی گیرد. در حالی که آبکاری بی کیفیت و غیر اصولی، با استفاده از آلیاژ طلای کم عیار بوده و به مرور دچار فرسودگی شده و موجب کدر شدن فلز پایه خواهد شد. در این شرایط، بهترین راهکار، انجام مجدد آبکاری با طلای خالص است که در بازیابی طلا هایی با آبکاری نادرست و بازگشت رنگ در آن ها، کمک فراوانی خواهد کرد.

استفاده از جوش شیرین

یکی دیگر از روش های رفع تغییر رنگ طلا، استفاده از جوش شیرین است که نوعی راهکار خانگی محسوب می شود. برای انجام این کار، لازم است طلای مورد نظر را در ظرفی که با ورق آلومینیومی پوشانده شده قرار دهید و در حدود ۱۴ تا ۲۱ گرم جوش شیرین را با آب داغ بر روی آن بریزید. سپس، ظرف را به مدت ۵ دقیقه بر روی حرارت قرار داده تا مواد دچار واکنش شیمیایی شوند. پس از آن، طلا را خارج کرده و در ظرف آب سرد قرار دهید تا تمامی جوش شیرین پاک شود. در نهایت نیز با استفاده از یک دستمال نخی نرم آن را تمیز کرده و با قرار دادن در فضای باز، آن را خشک کنید.

استفاده از آمونیاک

یکی دیگر از روش های موثر در رفع تغییر رنگ طلا، استفاده از آمونیاک است که انجام این کار، نیاز به دقت و تمرکز بالایی دارد. توصیه می شود استفاده از آمونیاک در بازگرداندن رنگ طلا، در محیط باز و توسط دستکش و ماسک انجام شده تا از استشمام گاز آمونیاک در زمان استفاده، خودداری شود. برای انجام این کار، ابتدا در یک کاسه، آب ولرم و یک قاشق مایع ظرفشویی ریخته و سپس، نصف قاشق چایخوری آمونیاک را به محلول اضافه کنید. سپس با کمک یک انبر، طلای مورد نظر را به مدت ۱۰ ثانیه در محلول قرار داده و آن را خارج کنید. بعد از آن، با استفاده از یک مسواک، تمامی قسمت های تیره طلا را برس کشیده و در نهایت، آن را با آب سرد شسته و خشک کنید. می توانید برای اطمینان از پاک شدن آمونیاک و جلوگیری از ایجاد خارش و سوزش در پوست، طلای مورد نظر را مجددا با آب و مایع ظرفشویی شسته تا اثر آمونیاک از بین برود. دقت کنید که استفاده از این روش، برای زیور آلات و سنگ های قیمتی مناسب نبوده و موجب آسیب های جدی به نگین زیور آلات و سنگ خواهد شد.

روش های جلوگیری از تغییر رنگ طلا

در کنار تمامی موارد گفته شده، لازم است با برخی از نکات مهم در زمینه پیشگیری از تغییر رنگ طلا نیز آشنا شوید تا از بروز این مشکلات، جلوگیری شود. برخی از این روش ها، عبارتند از:

• هنگام شستشو با مواد شوینده، طلا و جواهر را کنار بگذارید.
• هنگام ورزش یا سایر فعالیت های بدنی که موجب تعریق بدن می شوند، استفاده از طلا و زیور آلات را کنار بگذارید.
• طلا را در مجاورت با سایر فلزات مانند نقره و غیره قرار نداده و در جعبه ای جداگانه نگهداری کنید.
• در زمان انتخاب و خرید طلا، سعی کنید طلایی با عیار بالا را انتخاب نمایید.
• هرگز طلا و زیور آلات را در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید.
• دقت کنید که طلا، با مواد آرایشی مانند اسپری های بدن یا مو، تماس مستقیمی نداشته باشد.
• از استفاده مداوم و همیشگی از طلا خودداری کنید.
• سعی کنید ماهی یک بار، طلا ها و زیور آلات خود را با پارچه ای تمیز کنید تا دچار خراشیدگی و کثیفی نشوند.
• از استفاده از طلا و زیور آلات در استخر یا در زمان استحمام خودداری کنید، زیرا کلر موجود در آب، موجب شل شدن نگین و تغییر رنگ طلا خواهد شد.

سرمایه گذاری طلا

از آن جایی که توصیه اغلب سرمایه گذاران و اقتصاد دانان بر لزوم سرمایه گذاری طلا می باشد، لازم است بدانید، بهترین نوع سرمایه گذاری در طلا، خرید و پس انداز طلای آب شده است. زیرا این نوع طلا ها، مشکلات و مسائل مربوط به تغییر رنگ طلا را نداشته و هم چنین، افراد می توانند با خرید طلای آب شده از یک بستر امن و معتبر بهره مند شوند و از مزایای مالی این کار نیز بهره ببرند.