اصطلاحات بازار طلا و جواهر (لیست کامل اصطلاحات طلا فروشی)

اگر شما به عنوان یک فعال در حوزه طلا فروشی مشغول به کار شوید و یا تصمیم به خرید طلا و جواهرات داشته باشید، بهتر است قبل از هر چیزی با اصطلاحات طلا فروشی به خوبی آشنا شوید. با افزایش اطلاعات در این حوزه، می توانید معاملات خرید و فروش خود را با اطمینان خاطر بیشتری انجام دهید. این موضوع همچنین از کلاهبرداری و سوء استفاده افراد از شما نیز جلوگیری می کند. در این مطلب قصد داریم لیست جامع اصطلاحات طلا فروشی را در اختیارتان قرار دهیم.

آشنایی با اصطلاحات کاربردی طلا فروشی

طلا و جواهراتی که در بازار عرضه می شوند، انواع گوناگونی دارند. طلاجات از نظر نوع و جنس آلیاژ به کار رفته در آن، رنگ، کیفیت و عیار به گروه های مختلفی دسته بندی می شوند. همچنین برای اندازه گیری و سنجش طلا و جواهرات از معیارها و واحدهای مختلفی استفاده می شود. این اطلاعات را تنها افراد متخصصی که در این حوزه فعالیت می کنند، در اختیار دارند؛ اما اینگونه نیست که اطلاعاتی محرمانه و خارج از دسترس باشند.

تمامی علاقمندان به حوزه خرید و فروش طلا نیز می توانند اطلاعات موردنیاز خود را در این زمینه تکمیل کنند. در بازار طلا فروشی، از اصطلاحات متعددی استفاده می شود که اگر با این اصطلاحات و معانی آن ها آشنا باشید، می توانید معامله آسان تر و رضایت بخش تری را تجربه کنید. ما اینجاییم تا شما را با اصطلاحات طلا فروشی آشنا کنیم.

اجرت طلا

یکی از پرکاربردترین اصطلاحات طلا فروشی، اجرت طلاست که احتمالا آن را شنیده اید. اجرت طلا به دستمزد سازندگان طلا اشاره دارد که پس از ساخت طلا، از خریدار آن تقاضا می کنند. به عبارتی دیگر، مبلغی که خریدار طلا باید بخاطر ساخت طلا، به سازنده آن، بپردازد را اجرت یا کارمزد طلا می گویند.

اجرت طلا به ازای هر گرم طلای زینتی و جواهراتی که از مصنوعات آن ساخته می شود، متفاوت خواهد بود. هزینه اجرت طلا روی قیمت نهایی آن محصول لحاظ خواهد شد. نکته ای که باید به آن اشاره کنیم این است که اجرت طلا، بسته به شرایط روز و تغییراتی که قیمت طلا در بازار دارد، متغیر است.

طلای آب شده

به مجموعه طلاهای دست دوم، کهنه، شکسته شده و متفرقه که ذوب می شوند، طلا آب شده می گویند. با توجه به میزان ارزش بالای فلز طلا، برای اینکه بتوان مجددا از آن استفاده کرد، سعی می شود تا آن را به روش ذوب، دوباره به چرخه تولید بازگرداند. در این روش، طلاهایی که به هر نحوی آسیب دیده و شکسته اند و یا مدل و طرح آن ها دیگر با معیارهای روز همخوانی ندارد را درون کوره های مخصوصی ذوب می کنند تا به حالت آب شده درآیند.

این طلاها پس از ذوب شدن، درون قالب های مکعبی شکل قرار می گیرند تا دوباره از آن ها به عنوان ماده اولیه در ساخت طلا استفاده شود.  طلای آب شده علاوه بر شکل مکعبی به صورت مفتول هایی با وزن های متفاوت نیز در بازار موجود است. از آن جایی که طلای آب شده هزینه یا اجرت ساخت ندارد، می توانیم بگوییم بهترین گزینه برای افرادی است که می خواهند با خرید طلا سرمایه گذاری کنند.

سوت از اصطلاحات طلا فروشی

همانطور که پیش از این هم اشاره کردیم، در صنف طلا فروشی، برای اندازه گیری و سنجش طلا از واحدهای مختلفی استفاده می شود که یکی از آن ها سوت است. سوت معادل ۱ میلی گرم می باشد و به عنوان کوچک ترین واحد اندازه گیری طلا شناخته می شود. بنابراین ۱۰۰۰ سوت معادل ۱ گرم طلاست.

روش خواندن سوت در ماشین حساب های مخصوص اندازه گیری طلا نیز به این صورت است که عددهای بعد از اعشار، بر اساس سوت خوانده می شوند. به عنوان مثال؛ عدد ۵.۳۳۰ که روی ماشین حساب یا ترازو نشان داده می شود یعنی طلای موردنظر وزنی معادل ۵ گرم و ۳۳۰ سوت دارد.

مظنه یا مثقال طلا

یکی دیگر از اصطلاحات طلا فروشی مظنه یا مثقال طلاست. به قیمت ۱ مثقال طلای ۱۷ عیار Gold Price یا مظنه طلا می گویند. مظنه یا مثقال طلا جزء رایج ترین شاخص ها برای محاسبه قیمت نهایی طلاست. طلا فروش ها برای محاسبه قیمت طلا از این قیمت استفاده می کنند. به این صورت که برای محاسبه قیمت ۱ گرم طلای ۱۸ عیار، مظنه بر عدد ۴.۳۳ تقسیم می شود. عددی که از این تقسیم بدست می آید، قیمت ۱ گرم طلای ۱۸ عیار خواهد بود. برای کسب اطلاعات بیشتر بهتر است بدانید که مظنه یا مثقال در کشورهای اسلامی دارای سه نوع است که عبارتند از:

• مثقال شرعی که معادل ۳.۴۵۵۶ گرم است.
• مثقال صیرفی که معادل ۴.۶۰۸ گرم است.
• مثقال معمولی که معادل ۴.۶۸۷۵ گرم است.

در ایران، در زمان معاملات طلا، برای محاسبه وزن طلا، مثقال صیرفی مبنای کار فروشندگان در نظر گرفته می شود.

سنگ محک

سنگ محک که به آن سنگ لیدی نیز گفته می شود، یک نوع ابزار جهت عیارسنجی طلاست. جنس این ابزار از کوارتز و سیلیسیم است و از آن برای تست اصل بودن طلا و جواهرات استفاده می شود. سنگ محک در بازار طلا فروشی اشکال مختلفی دارد. روش استفاده از این سنگ سیاه و سخت به این صورت است که طلا فروشان طلای موردنظر را چندین بار روی سنگ محک می کشند تا یک لایه از سطح آن روی سنگ قرار گیرد.

پس از اینکه یک خط از طلا روی سنگ ایجاد شد، مقداری تیزآب سلطانی روی آن می ریزند. اگر تیزآب، خط طلای روی سنگ را محو کند، این به معنای آن است که عیار طلا پایین تر از حد استاندارد بوده و اصل نیست. توجه داشته باشید که برای سنجش عیار طلای های سنگین نمی توان از این سنگ کمک گرفت و به نتایج آن اطمینان کرد.

تیزآب سلطانی از اصطلاحات طلا فروشی

تیزآب سلطانی که در بخش قبل نامی از آن بردیم نیز یکی دیگر از اصطلاحات رایجی است که باید با آن و کاربردی که دارد آشنا شوید. تیزآب به محلولی بسیار خورنده اشاره دارد که از مخلوط اسید نیتریک کنسانتره و جوهر نمک کنسانتره تولید می شود و فوق العاده خطرناک است. این محلول قابلیت این را دارد تا به راحتی فلزاتی همچون رودیوم، طلا و پلاتین را در خود حل کند. به همین جهت است که از این محلول در بازیابی فلزات گرانبهای طلا استفاده های بسیار زیادی می شود.

همانطور که پیش از این هم اشاره کردیم، تیزآب برای مشخص کردن خلوص و عیار طلا نیز به کار می رود. در تست عیارسنجی طلا با تیزآب سلطانی، در صورتی که پس از ریختن مقدار اندگی تیزآب روی طلا، فلز طلا به سرعت واکنش نشان داده و دچار خوردگی شود، این یعنی طلا اصل نبوده و عیار آن پایین است؛ اما در صورتی که پس از ترکیب با تیزآب از خود مقاومت نشان دهد، این نشان دهنده اصل بودن طلاست.

انگ طلا

حتما شما هم کدها و اعدادی که روی جواهرات حک شده اند را مشاهده کرده اید. زمانی که طلا در آزمایشگاه های ری گیری مورد آزمایش قرار می گیرند و عیار آن ها مشخص می شود، شماره یا کدی به آن تعلق می گیرد که به اصطلاح به آن انگ طلا می گویند. این کد نشان دهنده اعتبار آن طلاست و عیار آن را مشخص می کند. در صورتی که حین معامله طلا متوجه شدید که فاقد انگ است، از انجام معامله خودداری کنید. انگ طلا با درج حرف K روی آن طلا مشخص می شود. به میزانی که انگ طلا بیشتر باشد، مقاومت و استحکام آن در برابر حرارت و گرما نیز بیشتر خواهد بود.

مصنوعات طلا

کالاهای تزئینی، زیورآلات و هر نوع وسیله ای که در ساخت آن از طلا یا روکش طلا استفاده شود، به عنوان مصنوعات طلا شناخته می شوند. به عبارتی می توانیم بگوییم تمامی طلاجات زینتی که شما در ویترین طلا فروشی ها مشاهده می کنید، در گروه مصنوعات طلا قرار می گیرند که از آن جمله می توانیم به ساعت طلا، زیورآلات، وسایل دکوری و… اشاره کنیم. در ایران برای ساخت مصنوعات طلا حتما از طلای ۱۸ عیار استفاده می شود.

مسکوکات طلا از اصطلاحات طلا فروشی

یکی دیگر از اصطلاحات طلا فروشی، مسکوکات طلاست. مسکوک به سکه ای گفته می شود که از جنس طلا ساخته شده باشد. کلیه مسکوکات طلا در بازار، زیر نظر بانک مرکزی تولید می شوند. مسکوک یا همان سکه ای که تحت نظر بانک مرکزی ضرب می شود در واقع همان سکه های خردی هستند که ما در روزمره از آن ها استفاده می کنیم.

آبکاری طلا

در صنعت ساخت طلا و جواهرات از روش های متعددی کمک گرفته می شود که یکی از آن ها آبکاری طلاست. آبکاری طلا به فرایندی گفته می شود که در آن، یک روکش نازک از طلا روی فلزاتی نظیر پلاتینیوم، نقره و… قرار می گیرد. با آبکاری طلا، طول عمر فلزات را افزایش داده و از خوردگی و زنگ زدگی آن ها جلوگیری می کنند. طلایی که برای آبکاری طلا استفاده می شود، معمولا طلای ۲۴ عیار است.

طلای شکن از اصطلاحات طلا فروشی

گاهی زمانی که طلای دست دوم را در عملیات ذوب قرار می دهند و آب می کنند، ناخالصی هایی همچون قلع، سرب و.. در آن باقی می مانند و حل نمی شوند. این ناخالصی ها زمانی که طلای آب شده را درون قالب می ریزند، همراه با آن وارد قالب شده و سرد می شوند. به همین علت طلای بدست آمده به دلیل داشتن ناخالصی شکننده تر از حالت عادی خواهد بود. از این رو به آن، طلای شکن یا شکسته شده گفته می شود.

طلای شرطی

از آن جایی که طلاهای آب شده پس از ذوب شدن، عیار مشخصی ندارند، به آن ها طلای شرطی گفته می شود. این نوع طلاها به جهت مشخص نبودن عیار، با شرط و شروط خاصی در بازار خرید و فروش طلا، معامله می شوند. معمولا شرط خرید و فروش طلای شرطی آن است که عیار آن در ری گیری مشخص شود. طلا فروش ها برای این نوع طلاها، قبل از اینکه وارد معامله شوند، عیار ۷۵۰ را در نظر می گیرند.

معمولا طلا فروش ها برای اینکه خرید و فروش طلا با سرعت عمل بیشتری انجام شود، این قطعات را خریداری می کنند و پس از انجام ری گیری در آزمایشگاه های معتبر، مابقی مبلغی که برای طلا مشخص شده را به فروشنده آن می پردازند.

ری گیری از اصطلاحات طلا فروشی

ری گیری که چندی پیش نیز به آن اشاره شد، از دیگر اصطلاحات طلا فروشی است که باید با آن آشنا شوید. ری گیری به فرایند بسیار دقیقی اشاره دارد که در آزمایشگاه ها برای تست عیارسنجی طلا از آن استفاده می شود. در فرایند ری گیری، بخش کوچکی از طلا را به عنوان نمونه برش می دهند و پس از عملیات ذوب و اسیدکاری، عیار و ارزش آن را با بالاترین دقت ممکن اندازه می گیرند. روش ری گیری بیشترین کاربرد را برای مشخص کردن عیار طلاهای آب شده دارد.

مخراج کاری طلا

مخراج کاری طلا به فرایندی گفته می شود که طی آن، سنگ ها و نگین های زینتی و قیمتی روی پایه طلا نصب می شوند.

طلای خارجی از اصطلاحات طلا فروشی

هر نوع طلایی که از دیگر کشورها به عنوان طلای وارداتی، وارد بازار ایران شود را به عنوان طلای خارجی می شناسند. از جمله طلاهای خارجی در بازار ایران می توانیم به طلای وارد شده از کشورهای ترکیه، ایتالیا، هند، چین، تایوان و مالزی اشاره کنیم. این نوع طلاها از تنوع بسیار بالایی برخوردار هستند و فوق العاده زیبا و فریبنده هستند. از این رو متقاضی برای خرید آن ها در بازار ایران بسیار بالاست. با توجه به اینکه در ساخت این نوع طلاها از مجهزترین و پیشرفته ترین دستگاه های روز دنیا استفاده می شود، از کیفیت و ظرافت بالایی برخوردار هستند و به همین جهت اجرت ساخت آن ها نیز بسیار بالاست.

قالکاری طلا

به فرایندی که طی آن، طلای خالص از دیگر فلزات و ضایعات جدا می شود، قالکاری طلا می گویند. به عنوان مثال، طلای استخراج شده از گوشی موبایل و… از نوع قالکاری طلا هستند.

قیراط از اصطلاحات طلا فروشی

از دیگر مواردی که به عنوان معیاری برای سنجش جواهرات استفاده می شود، قیراط است. از این واحد برای اندازه گیری وزن سنگ های ارزشمندی همچون زمرد، الماس و یاقوت استفاده می شود. توجه داشته باشید که قیراط برای اندازه گیری وزن طلا کاربردی ندارد. هر ۰.۲ گرم یا ۲۰۰ سوت معادل یک قیراط است.

عیار پَس

در بازار خرید و فروش طلا، بازاریان و طلا فروشان به طلاهایی که عیار آن ها پایین تر از ۱۸ یا ۷۵۰ باشد، عیار پس می گویند.

نفور از اصطلاحات طلا فروشی

زمانی که طلا وارد پروسه ذوب شدگی می شود، معمولا مقداری از آن به اطراف پاشیده می شود که به آن نفور می گویند. این اتفاق معمولا زمانی رخ می دهد که طلای شکن در حال ذوب شدن است.

فاکتور طلا

یکی از مهم ترین اصطلاحات طلا فروشی، فاکتور طلاست که باید به خوبی با آن آشنا باشید. فاکتور طلا را می توان سند معتبر بودن طلا به شمار آورد که اطلاعات مهمی در آن درج می شود. از مهم ترین این اطلاعات عبارتند از: وزن طلا، عیار طلا، اجرت ساخت، قیمت نهایی، مالیات قطعه، مشخصات خریدار و فروشنده آن. با داشتن فاکتور طلا، می توانید مالکیت خود را به اثبات برسانید. معمولا معاملات طلا بدون فاکتور یا انجام نمی شوند و یا بسیار سخت و دشوار هستند.

طلای شاخص

طلای شاخص که به آن طلای شاهد نیز گفته می شود، طلایی است که کاملا می توان از عیار آن مطمئن بود. در صورتی که در هنگام خرید و فروش طلا از عیار آن اطمینان نداشتید و در هنگام تست آن دچار شک و تردید شدید، می توانید آن را با طلای شاخص مقایسه کنید. اینگونه می توانید به نتیجه بدست آمده اعتماد کنید.

طلای خام از اصطلاحات طلا فروشی

طلای خام را به دو شکل تعبیر می کنند. از نظر فنی، منظور از طلای خام، طلایی است که به تازگی آن را از معدن استخراج کرده اند. این طلا همراه با یک سری ناخالصی است و هنوز مورد پردازش قرار نگرفته است. در حالی که در اصطلاح بازاری، به طلای آب شده، طلای خام گفته می شود که می توان به عنوان ماده اولیه در ساخت انواع جواهرات از آن استفاده کرد.

شمش طلا

به طلای خالصی که حداقل عیار آن ۹۹۵ و حداکثر عیار آن ۹۹۹.۹۹۹ است، شمش طلا گفته می شود. شمش طلای موجود در بازار، وزن های مختلفی دارد و توسط کارخانجات خاصی تولید می شود.

حباب طلا

حتما عبارت یا اصطلاح حباب طلا به گوشتان خورده است. یکی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر قیمت طلای داخلی، قیمت انس جهانی طلاست. همچنین نوسانات ارز و دلار و قیمت تثبیت شده طلا در کشور نیز در این موضوع دخیل هستند. گاهی طلا با قیمت تثبیت شده در کشور به فروش می رسد. به تفاوت بین قیمت تثبیت شده طلا در کشور و قیمت انس جهانی، حباب طلا می گویند.

طلای ریزشی از اصطلاحات طلا فروشی

در پروسه ساخت طلا، مقداری از آن از وزن اولیه طلا کاسته می شود. به مقدار طلای کم شده در فرایند ساخت، طلای ریزشی گفته می شود.

انواع سکه

سکه طلا نیز یک نوع مسکوک است که در انواع مختلفی به بازار عرضه می شود. سکه ها براساس وزن و عیاری که دارند درجه بندی می شوند. از انواع سکه طلا می توانیم به سکه تمام بهار آزادی، نیم سکه، ربع سکه و سکه پارسیان اشاره کنیم که جزء پرفروش ترین ها در بازار خرید و فروش طلا هستند.